Het beoordelen van een softwareontwikkelingsproject kan erg ingewikkeld zijn. Wanneer is de kwaliteit van de geleverde software goed (genoeg)? Wat is de omvang van een ontwikkeltraject? Antwoorden op deze vragen zijn lastig te vinden. Maar ze zijn wél belangrijk, zowel bij het maken van afspraken tussen een opdrachtgever en de leverancier voor de start van een project, als bij de beoordeling achteraf.
Nieuwe NPR 5333-norm voor objectieve beoordeling van softwareprojecten
Bij gebrek aan objectieve, eenduidige normen worden softwareprojecten nogal eens beoordeeld op basis van subjectieve inschattingen, of op basis van tijd en budget. Zeker in een agile omgeving, waarin requirements gedurende het project voortdurend kunnen veranderen, is dat niet zo’n goed idee.
De nieuwe NPR 5333-norm moet daar een oplossing voor gaan bieden.
Wat is NPR 5333?
NPR 5333 is een norm die een kader biedt om, op basis van feiten, te meten hoe een softwareontwikkelteam presteert en hoe output wordt geleverd. De norm wordt ontwikkeld onder toezicht van het Nederlands Normalisatie-instituut (NEN). Dat doet het instituut in nauwe samenwerking met grote opdrachtgevers in IT, waaronder de Belastingdienst, NS, en ProRail, maar ook IT-leveranciers, zoals Info Support, CBA, en Open Value.
NPR 5333 is bedoeld als een norm voor het maken van contractafspraken over agile softwareprojecten. Daarbij zijn drie hoofdcomponenten onderscheiden: de omvang van de functionaliteit, de kwaliteit van de output, en tevredenheid van de eindgebruiker.
Voor het meten van de omvang maakt de norm gebruik van onder meer de functiepuntanalyse (FPA), een methode om de functionele omvang van software te meten, onafhankelijk van de gebruikte technologie of programmeertaal.
De kwaliteit van de code wordt bepaald aan de hand van geautomatiseerde metingen, gebaseerd op de ISO 5055 standaard en de Common Weakness Enumeration (CWE). Er zijn ongeveer 68-70 kwaliteitsregels geïdentificeerd die relevant zijn voor contractering en die uitspraken doen over security, betrouwbaarheid, performance en efficiëntie van de applicatie.
De norm kijkt tenslotte ook naar de tevredenheid van verschillende betrokkenen. Dit omvat zowel de tevredenheid van de eindgebruiker over de geleverde functionaliteit als de tevredenheid over de samenwerking tussen gebruikers en het ontwikkelteam. Ook de tevredenheid binnen het ontwikkelteam zelf wordt meegenomen.
NPR 5333 is ontworpen voor een agile werkwijze
De norm is ontworpen om te passen binnen een agile werkwijze. Zo ondersteunt NPR 5333 het meten van functionaliteit, kwaliteit en tevredenheid op een iteratieve basis. Ook maakt de norm het mogelijk om afspraken te maken over de te leveren omvang in functiepunten, zonder de specifieke functionaliteit vooraf te definiëren. Dit past bij de agile filosofie van een aanpasbare scope.
De norm kijkt ook niet alleen naar geleverde functionaliteit, maar ook naar kwaliteit en tevredenheid, wat aansluit bij een agile focus op het leveren van waarde voor de klant. Tenslotte kunnen de prestaties van een team door de tijd heen worden gevolgd, wat aansluit bij het agile principe van continuous improvement.
De voordelen
Het mag duidelijk zijn: de NPR 5333-norm biedt objectieve maatstaven om prestaties in softwareontwikkeling te beoordelen. Opdrachtgevers hebben hierdoor beter inzicht in de voortgang en verwachte resultaten van projecten. De gestandaardiseerde meetmethoden maken het ook eenvoudiger om prestaties tussen teams en organisaties met elkaar te vergelijken.
Opvallend is dat de norm wel een gedeelde verantwoordelijkheid stimuleert tussen opdrachtgever en opdrachtnemer voor het projectresultaat. Er wordt namelijk niet alleen gekeken naar geleverde functionaliteit, maar ook naar kwaliteit en tevredenheid. De toepassing van deze norm in contractering zal daarom een zekere volwassenheid vereisen van zowel opdrachtgevers als opdrachtnemers.
Info Support bereidt zich voor
Info Support bereidt zich ook voor op de introductie van deze nieuwe norm, aldus Daan Klomp, Area Lead Way of Working bij Info Support: “Deze norm biedt voor ons een kans om systematisch data te verzamelen van verschillende projecten binnen de organisatie. Dit geeft niet alleen een goed beeld van de kwaliteit, omvang en tevredenheid van softwareprojecten; door het meten van deze prestaties kunnen we ook continu de kwaliteit van onze diensten verbeteren.”
De norm is in oktober 2024 geïntroduceerd. Daan verwacht dat er nog heel wat iteraties en verfijningen zullen worden geïntroduceerd: “We willen juist in een vroeg stadium experimenteren met het gebruik van deze norm, samen met klanten. Door vroeg te beginnen kun je ook snel profiteren van deze nieuwe aanpak in softwareprojectmanagement. Ook zullen we trainingen gaan aanbieden, onder meer op het gebied van functiepuntenanalyse. Uiteindelijk draait het allemaal om het leveren van betere software die meer waarde toevoegt voor de eindgebruiker en dat biedt voor zowel opdrachtgever als klant veel voordelen.”